Stowarzyszenie „Ośrodek Kulturalno-Historyczny BELDONEK – Pałac Wielopolskich w Chrobrzu” utworzyliśmy pod koniec 2009 roku. Po zgłoszeniu do KRS zaczęło funkcjonować od stycznia 2010.
Pierwotnym założeniem stowarzyszenia było wsparcie działalności Ośrodka Dziedzictwa Kulturowego Ponidzia mieszczącego się w Pałacu Wielopolskich w Chrobrzu. Ośrodek ten został utworzony w 2004 roku przez powiat pińczowski. W 2008 roku, po przejściu pod skrzydła ministerialnej szkoły rolniczej nie mógł otrzymywać żadnego budżetu na działalność, w dodatku brak osobowości prawnej utrudniał pozyskiwanie środków zewnętrznych.
Aby rozwinąć działalność kulturalną, historyczną i turystyczną pod koniec 2009 roku pracownicy Ośrodka założyli stowarzyszenie „Ośrodek Kulturalno-Historyczny BELDONEK – Pałac Wielopolskich w Chrobrzu”. Członkami stowarzyszenia są pasjonaci historii, animatorzy kultury, archeolodzy, kolekcjonerzy, eksploratorzy, przewodnicy turystyczni, artyści, nauczyciele i dziennikarze.
W Ośrodku funkcjonują sekcje:
1. Sekcja Historyczno – Eksploracyjna,
2. Sekcja Kulturalno-Artystyczna,
3. Sekcja Strzelectwa Historycznego i Miłośników Starej Broni i Uzbrojenia,
4. Sekcja Ekologiczna,
5. Sekcja Sportowo – Turystyczna.
Cele statutowe Stowarzyszenia:
1. Rozwijanie i pomnażanie dorobku polskiej kultury narodowej, realizowanie, wspieranie i rozbudzanie, inicjatyw obywatelskich na rzecz rozwoju społecznego i kulturalnego regionu.
2. Promocja i badanie historii oraz podnoszenie w lokalnej społeczności wiedzy o przeszłości a także budowanie świadomości i tożsamości o przynależności do małej ojczyzny.
3. Zbieranie informacji o zaginionych i zapomnianych zabytkach, kopalniach, podziemiach, atrakcjach turystycznych i tajemnicach historii.
4. Stworzenie elitarnej grupy osób zajmujących się poszukiwaniem zaginionych i zapomnianych zabytków, atrakcji turystycznych, podziemi i opracowaniem ich historii.
5. Popularyzacja wiedzy historycznej, archeologicznej i architektonicznej.
6. Ochrona zabytków i atrakcji turystycznych.
7. Prowadzenie poszukiwań i badań w tym archeologicznych i historycznych zabytków, atrakcji turystycznych, podziemi.
8. Propagowanie niekonwencjonalnych form spędzania wolnego czasu.
9. Popieranie rozwoju turystyki oraz integracja środowisk turystycznych.
10. Ochrona środowiska naturalnego zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju
11. Działalność edukacyjna z zakresu ochrony środowiska, wzrostu świadomości ekologicznej społeczeństwa, kształtowania postaw społecznych sprzyjających ochronie środowiska.
12. Upowszechnianie sportu wśród dzieci, młodzieży i dorosłych.
13. Prowadzenie działalności charytatywno-opiekuńczej, dobroczynności, opieki społecznej, oświatowo-kulturalnej, rehabilitacji społecznej i zawodowej, ochrony zdrowia, pomocy społecznej.
Skąd taka nazwa?
Nazwa stowarzyszenia nawiązuje do tytułowego bohatera utworu Adolfa Dygasińskiego – pisarza pochodzącego z Ponidzia. Beldonek był ciekawym świata młodym człowiekiem, wybijającym się ponad XIX-wieczną, pełną zabobonów, rzeczywistość.